Hoe herdenk jij de afschaffing van de slavernij? – Nyanga Weder
Een persoonlijk verhaal over Keti Koti. Verscheen in 2013 in het boek “Hoe diep zit de pijn?” met interviews en foto’s van Sanne van der Most. Nog te bestellen voor €10,00 via info@ketikotirotterdam.nl
Nyanga Weder
‘Veel Creoolse vrouwen durven niet met hun eigen haar de straat op’
‘Mijn interesse voor de geschiedenis van mijn voorouders was er al heel vroeg. Op de basisschool maakte ik al werkstukken en hield ik spreekbeurten over slavernij. Mijn moeder hielp me dan met het verzamelen van informatie. Ik vond het allemaal zeer interessant en ik stelde een heleboel vragen. Ook aan mijn oma. Van haar kant ken ik niet zoveel familie maar zij vertelde me wel dat haar oma de slavernij nog had meegemaakt. Wow, dat is eigenlijk heel dichtbij. Mijn interesse ging door en ik wilde er steeds meer over weten. Mijn boekenlijst op de middelbare school stond vol met verhalen over de slavernij. Achteraf gezien, veel te romantisch en lieflijk beschreven allemaal. Toen ik in 5 Vwo zat vond ik het zo raar dat er in de stof voor het geschiedenis eindexamen niks over de slavernijperiode werd verteld. Ik kaartte dat aan bij de docent en vervolgens mocht ik mijn klas een les geven over Suriname. Ik vertelde over de voorouders van mijn vaders kant, hoe ze in verzet waren gekomen en hoe ze uiteindelijk van de plantages het bos in ontsnapten.’
‘Natuurlijk voel ik pijn als ik aan dit onderwerp denk. Maar toch denk ik dat die pijn bij mij persoonlijk meer gaat over de problemen van zwarte jongeren in de Nederlandse samenleving dan over het verleden. Niet dat ik me ongewenst voel maar een soort erkenning voor wat er is gebeurd en dat dat fout was, zou goed zijn. Dat helpt bij het creëren van wederzijds begrip. Ik denk dat er meer aandacht aan de Nederlandse slavernijgeschiedenis mag worden besteed in het onderwijs, zodat wanneer Geert Wilders weer eens roept dat alle buitenlanders eruit moeten, men in ieder geval weet wat er achter die problemen steekt.’
‘Hoewel de afschaffing van de slavernij voor die mensen toen een geweldig moment moet zijn geweest, denk ik dat ze het ook behoorlijk lastig kregen. Even los van die tien jaar die ze nog moesten doorwerken vanwege de herstelbetalingen. Hoe vreemd moet het zijn geweest als je familie al generaties lang in gevangenschap leeft, zonder het recht op een eigen naam, een eigen taal en een eigen wil, om dan ineens vrij te zijn? Ze wisten helemaal niet wat dat was, vrijheid. De erfenis van de slavernij zie je nog steeds heel goed terug in het leven van alledag. Het is nu een beetje veranderd maar mijn moeder mocht thuis bij haar ouders geen Surinaams praten. In veel families geldt nog steeds: hoe lichter je bent hoe beter. En de meerderheid van de Creoolse vrouwen durft niet met haar eigen haar over straat. Dan zeggen sommigen wel: ‘nee joh, dat is het niet. Het is puur gemak.’ Maar ik weet wel beter. ‘
