Hoe herdenk jij de afschaffing van de slavernij? – Wilma Gillis
Een persoonlijk verhaal over Keti Koti. Verscheen in 2013 in het boek “Hoe diep zit de pijn?” met interviews en foto’s van Sanne van der Most. Nog te bestellen voor €10,00 via info@ketikotirotterdam.nl
Wilma Gillis
‘Hoe modern en succesvol je ook bent, je hebt altijd een verleden’
‘De oma van mijn oma was slavin. Ik heb een omslagdoek van haar die waarschijnlijk als hoofddoek is gebruikt in de slavernijperiode. Die heb ik geërfd van mijn moeder. Zij heeft hem weer van haar moeder gekregen en ik ga hem zeker doorgeven aan mijn dochter. Tijdens mijn trouwen droeg ik hem over mijn schouder als een soort sjerp. Voor mij heeft die doek een heel bijzondere betekenis. Ik ben er heel er zuinig op, want het is mijn connectie met mijn voorouders. Ik weet dat slavinnen ze op heel bijzondere manieren vouwden. Iedere vouw had een andere geheime betekenis die de plantage-eigenaar niet kende. Zo konden ze toch met elkaar communiceren en elkaar boodschappen doorgeven. Bijzonder toch?’
‘En dan heb ik er ook nog een speciale ketting bij. Ook van de oma van mijn oma. Hij is gemaakt van zwarte glimmende steentjes. Een soort glas grit. Een hele tijd geleden deed mijn buurvrouw een keer de deur open en toen zag ik dat ze dezelfde soort ketting om had. Ik was stomverbaasd. Ze vertelde me dat die steentjes uit Zeeland komen. En direct was de link helder. De Zeeuwen waren heel actief in de slavenhandel. Die steentjes werden als ruilmiddel gebruikt. Zo zijn ze dus ook in Suriname terechtgekomen.’
‘We moeten stilstaan en leren van wat er is gebeurd. Je moet weten wat de drijfveren zijn van bepaalde families en waarom mensen zijn zoals ze zijn. Mijn eigen familie heeft bijvoorbeeld een stuk grond van tachtig hectare in Suriname. Mijn overgrootopa heeft dat net na de afschaffing van de slavernij voor zijn familie gekocht, zodat we daar veilig konden zijn en nooit meer in slavernij hoefden te leven. Die grond is heel slecht bereikbaar en helemaal overwoekerd. De familie doet er op dit moment niks mee. Terwijl we dat eigenlijk wel aan mijn overgrootopa verplicht zijn.’
‘Mijn voorouders zijn voor mij ontzettend belangrijk. Want hoe succesvol en modern je ook bent, je hebt altijd een verleden. Ik vind het heel goed om te weten wat voor moeite zij hebben gedaan. Daar ben ik trots op. De slavernijtijd is voor Nederland uiteraard een periode om helemaal niet trots op te zijn. Het jammere is dat veel Nederlanders er maar weinig vanaf weten. Het zit nauwelijks in de scholing en dat is slecht. Kijk wat Balkenende zei over de VOC mentaliteit. Iemand die zo belangrijk is voor het land en die dan zoiets doms zegt. Logisch dat iedereen toen ging steigeren. Ik vind het jammer dat de geschiedenis niet heel goed is verspreid. Kinderen moeten weten wie ze zijn, waar ze vandaan komen. De slavernij heeft voor een deel ons leven bepaald. Natuurlijk moet je niet in de slachtofferrol blijven hangen en de problemen van vandaag één op één koppelen aan het verleden- maar je moet het ook niet uit de weg gaan.’
